اجتماعات انسانی همواره با حقوق همراه بوده و حقوق پیش از آن که قانون گذاری به وجود آید ، به صورت روابط ساده بین آدمیان و به گونه ی عرف و عادت ، بین آنان جریان داشته است .عرف پدیده ای است اجتماعی و بیان گر اراده ی اجتماع . این پدیده عرف پدیده ی نوظهوری نیست که حقوق دینی بر کشف آن نایل و یا بر حقوق دینی تحمیل شده باشد . دانش فقه و حقوق از دیرباز با این پدیده آشنا بوده است . عرف ، قدیمی ترین پدیده ی حقوق است که به عنوان مظهر و جلوه گاه حقوق شناخته شده است .پرهویدا است که بخش عمده ای از متون فقهی ، مشتمل بر مفاهیم و معانی عرفی است . هم چنین ،بسیاری از مباحث فقه و حقوق را مسایل و موضوعاتی سامان می دهند که خوددارای ماهیتی عرفی اند . درک درست این بخش از مسایل و موضوعات و فهم صحیح آن دسته از متون ، مبتنی بر دریافت عرف و تفاهم عرفی است .
دانشیان پیشین فقه نوعا به فرد و جنبه ی فردی فقه توجه داشته و از پرداخت به جامعه وجنبه ی اجتماعی فقه غافل بوده اند ، حال آن که پیوند وثیق فقه با متن جامعه امری است روشن و انکارناپذیر . این عدم توجه به فقه اجتماعی متاسفانه عدم توجه به مباحث و دانش های پیرامونی فقه همچون ادبیات فقه ، روان شناسی فقه ، جامعه شناسی فقه ، فلسفه ی فقه و … رادر پی داشته است .امروزه ، روی آوردن آدمیان به دین و طرح و تبلیغ آن به عنوان یگانه راه تعالی بشر و نیزمحور قرار گرفتن آن در بسیاری از امور و شئون زندگی اجتماعی در پی تشکیل حکومتی دینی در کشور جمهوری اسلامی ایران ، خروج از تنگنای فقه فردی و ورود به گستره ی فقه اجتماعی را اجتناب ناپذیر ساخته است . این پدیده ، قرائت و تفسیر مجدد متون دینی ، بازنگری به مباحث پیشین فقه و شیوه های استنباطی آن و نیز روی آوردن به مباحث ودانش های پیرامونی فقه را گریزناپذیر می سازد .
در این راستا و به جهت نیل به این هدف ، پژوهش حاضر سعی بر آن دارد تا باپرداختن پدیده ی عرف که از منابع و عناصر استنباط به شمار می آید ، گامی در این راه بردارد . البته نوشتار حاضر هرگز بر آن نبوده و نیست که پژوهشی همه جانبه در باره ی عرف در دانش فقه ، حقوق ،اصول ، قواعد فقه و دیگر دانش های پیرامونی فقه و حقوق همچون جامعه شناسی فقه و حقوق و فلسفه ی فقه و حقوق ارایه دهد . بلکه این نوشتار خود راسیاه مشقی برای پژوهش های نکته سنجانه و فربه تری می داند که در آینده برگستره ی سپیدکاغذ آذین خواهند بست . از این رو نوشتار حاضر بیشتر به بیان ، توصیف و تحلیل مباحث ، گفته ها و اندیشه های موجود درباره ی عرف پرداخته و از اظهار نظر و نقد در سطح گسترده ی آن پرهیز نموده است .طبیعی است که این نوشتار و روش برگزیده شده در آن چند و چون هایی را برتابد ودرنگ هایی را بیفزاید . اما امید می رود که نتیجه ی این کندوکاو و آن چند و چون ها به بارنشیند و دستاوردهای ارزش مند خود را بنمایاند . ان شاءالله .نویسنده همه ی اساتید و فضلای حوزه و دانشگاه را برای روی آوردن و پرداختن به چنین مباحثی فراخوانده و دست تمامی کسانی را که در نگارش نوشته ای در این زمینه و یانقد ، تحلیل و بررسی نوشتار حاضر قلم خواهند فرسود ، صمیمانه می فشارد .
...... ادامه مطلب ...
تجزیه و تحلیلی که تاکنون از تمام آزمایشهای روانی به عمل آمده است، به این نتیجه اشاره دارد که "استعداد خلاقیت"، به طور نرمال تقسیم شده است و این به زبان ساده یعنی: ما همه با درجات مختلف دارای این استعداد هستیم. این تحقیقات همچنین نشان میدهند که درجه مؤثر بودن خلاقیت ما با بازده انرژی فکری ما، یعنی تلاش و پشتکارمان، ارتباط بیشتری دارد تا استعداد درونیمان.پس، خلاقیت آموختنی اســت. میتوان با تکنیکهایی ســاده خلاق و نوآور بود، تنها کافی است که این روشها را یاد بگیریم.
به داستان زیر دقت کنید.
چند قرن پیش طاعون مرگآور بیسابقهای، در یک روستای کوچک در "لیتوانی" شیوع پیدا کرد. مســـ له عجیی این بود که قربانیان به محب ابتال به این بیماری تقریبا به کمای مرگآور و عمیقی فرو میرفتند. اکثریت آنها میمردند، ولی گاها افراد قوی بر این بیماری غلبه میکردند و سلامتی خود را باز مییافتند. مشکل آن زمان این بود که چون در قرن 18 از تکنولوژی پیشرفته پزشکی خبری نبود، افراد عادی نمیتوانستند تشخیص دهند که کدام قربانی مرده و کدام زنده است.در یکی از روزها آنها متوجه شدند که شخصی را زنده زنده دفن کرده اند! این اتفاق باعث بیداری اهالی شهر شد. آنها جلسهای ترتیی دادند مبنی بر اینکه چه کار کنند تا دیگر چنین اتفاقات ناگواری تکرار نشود. بعد از بحثهای طوالنی، بسیاری از مردم راه حلهایی پیشنهاد کردند که در پایان دو راه حل انتخاب شد:
گروهی تصمیم گرفتند که مقداری آب و غذا در جعبهای که بدن قربانی قرار دارد، بگذارند، حتی سوراخ هوا هم در بالا و پایین جعبه ایجاد کردند، این راه حل گران تمام میشد ولی ارزش نجات دادن جان مبتلایان را داشت.
گروه دوم، راه حل دیگری پیشنهاد کردند که به نظر ارزانتر میآمد. یک میخ چوبی 81 اینچی را درست از بالای تابوت در محلی که قلی قربانی قرار داشت، طوری قرار دادند که به محب اینکه در تابوت بسته میشد، شک زنده یا مرده بودن قربانی هم از بین میرفت!اگر به ماجرا دقت کنیم نحوه طرح سوال، تفاوت را نشان میدهد.
......
ادامه مطلب ...مقدمه:
بسیاری از کوهنوردان, طبیعت کردان و بیابان نوردان در طول سفر در طبیعت با عقربها مواجه می‌شوند عقربها جانوران شگفت انگیز و مرموزی هستند که شبها به آرامی به فعالیتهای زیستی خود می‌پردازند. این بندپایان با وجودی که بسیار ترسناک و تنفر آور به نظر می‌رسند ولی همیشه کنجکاوی بشر را متوجه خود می‌کنند. به جرات میتوان گفت که این جانوران در تمامی اسطوره‌های ملل مختلف نقش دارند. به طور حتم در نقش و نگاره‌های باستانی کشورهای مختلف با نقش عقرب برخورد کرده‌اید. به هر حال این موجودات عجیب به دلیل ظاهر ترسناکی که دارند به عنوان نمادهای گوناگون کاربرد داشته و دارند اما بیش از همه انسان کنجکاو است که در باره جانوران خطرناک به ویژه عقرب بیشتر بداند و چه بسا که همین کنجکاوی باعث شده است که شایعات زیادی در رابطه با عقربها بوجود بیاید این شایعات بیشتر به علت نبود اطلاعات رواج پیدا میکند و تقریباً تمامی آنها از نظر علمی بی اساس هستند کتابی که پیش رو دارید مجموعه علمی و کاربردی در باره عقربهای ایران است که اطلاعات کلی و مفیدی درباره عقربهای ایران و نحوه پراکندکی هر عقرب و کمکهای اولیه در عقرب گزیدگی و ..................... را در اختیار شما قرار میدهد که از منابع مختلف خارجی و داخلی تهیه شده است امیدوارم مورد استفاده دوستان قرار گیرد.
آشنایی با عقربها 1:
کژدم یا عقرب و یا دراز دم نام یکی از گونههای بندپایان رده عنکبوتیان است که دارای ۸ پا و نیشی با زهر کشنده می‌باشد. نیش عقرب در نوک دم آن قرار دارد. عقربها شبها به آرامی به فعالیتهای زیستی خود می‌پردازند و بیشتر در آب و هوایی گرم فعال هستند. این جانوران دارای چنگال‌های خارداری هستند که در واقع قسمتی از دهان آنها محسوب می‌شود. آنها قادرند که ماده سمی خطرناکی از قسمت عقب بدنشان به طرف مهاجمین بپاشند. این جانور بیشتر در شب شکار میکند و پاهای بلند جلویی خود را برای پیدا کردن غذا برده و پس از یافتن غذا آن را بهوسیله چنگال‌هایش می‌گیرد. کژدم‌ها اغلب در طول روز در زیر سنگها یا در سوراخ زمین پنهان می‌گردند.
...... ادامه مطلب ...
مقدمه:
بسیاری از کوهنوردان, طبیعت کردان و بیابان نوردان در طول سفر در طبیعت با عقربها مواجه می‌شوند عقربها جانوران شگفت انگیز و مرموزی هستند که شبها به آرامی به فعالیتهای زیستی خود می‌پردازند. این بندپایان با وجودی که بسیار ترسناک و تنفر آور به نظر می‌رسند ولی همیشه کنجکاوی بشر را متوجه خود می‌کنند. به جرات میتوان گفت که این جانوران در تمامی اسطوره‌های ملل مختلف نقش دارند. به طور حتم در نقش و نگاره‌های باستانی کشورهای مختلف با نقش عقرب برخورد کرده‌اید. به هر حال این موجودات عجیب به دلیل ظاهر ترسناکی که دارند به عنوان نمادهای گوناگون کاربرد داشته و دارند اما بیش از همه انسان کنجکاو است که در باره جانوران خطرناک به ویژه عقرب بیشتر بداند و چه بسا که همین کنجکاوی باعث شده است که شایعات زیادی در رابطه با عقربها بوجود بیاید این شایعات بیشتر به علت نبود اطلاعات رواج پیدا میکند و تقریباً تمامی آنها از نظر علمی بی اساس هستند کتابی که پیش رو دارید مجموعه علمی و کاربردی در باره عقربهای ایران است که اطلاعات کلی و مفیدی درباره عقربهای ایران و نحوه پراکندکی هر عقرب و کمکهای اولیه در عقرب گزیدگی و ..................... را در اختیار شما قرار میدهد که از منابع مختلف خارجی و داخلی تهیه شده است امیدوارم مورد استفاده دوستان قرار گیرد.
آشنایی با عقربها 1:
کژدم یا عقرب و یا دراز دم نام یکی از گونههای بندپایان رده عنکبوتیان است که دارای ۸ پا و نیشی با زهر کشنده می‌باشد. نیش عقرب در نوک دم آن قرار دارد. عقربها شبها به آرامی به فعالیتهای زیستی خود می‌پردازند و بیشتر در آب و هوایی گرم فعال هستند. این جانوران دارای چنگال‌های خارداری هستند که در واقع قسمتی از دهان آنها محسوب می‌شود. آنها قادرند که ماده سمی خطرناکی از قسمت عقب بدنشان به طرف مهاجمین بپاشند. این جانور بیشتر در شب شکار میکند و پاهای بلند جلویی خود را برای پیدا کردن غذا برده و پس از یافتن غذا آن را بهوسیله چنگال‌هایش می‌گیرد. کژدم‌ها اغلب در طول روز در زیر سنگها یا در سوراخ زمین پنهان می‌گردند.
...... ادامه مطلب ...
اهمیت هنر
ابزارهای هنری ، بی شک ، رساترین ، بلیغ ترین و کاری ترین ابزار ابلاغ و تبلیغ پیام است .هنر یک شیوه ی بیان است ، یک شیوه ی ادا کردن است . منتها این شیوه ی بیان از هر تبیین دیگر رساتر ، دقیق تر ، نافذتر و ماندگارتر است . دقت در هر یک از این چند تعبیری که عرض کردم : رساتر بودن ، دقیق تر بودن ، نافذتر و ماندگارتر بودن ، در فهم معنای هنر کمک کند . ای بسا که یک گزارش غیر هنری ، گر چه علمی و تحقیقی و دقیق ، خاصیت ارائه ی هنری را نداشته باشد .بارها گفته ام که هر پیامی ، هر دعوتی ، هر انقلابی ، هر تمدنی و هر فرهنگی تا در قالب هنر ریخته نشود ، شانس نفوذ و گسترش ندارد و ماندگار نخواهد بود و فرقی هم بین پیام های حق و باطل نیست .
شک نباید کرد که انقلاب ، به هنر نیازمند است ، و هنر انقلاب از آنجا که باید حامل مفاهیمی نو و قهرا ناآشنا باشد ، و از آنجا که باید با همه ی معارضه ها و خصومتهایی که هیچ انقلابی از آن مصون نیست ، درگیر شود و از آنجا که باید معارف نوین را در ذهن ها راسخ و ماندگار سازد ، ناگزیر باید هنری ممتاز و فاخر و پیشرو باشد . 3
شعر و هنر ، زیباترین قالب برای همه ی پیام های نوین و مایه ی گسترش و نفوذ این پیام ها تا هر سوی خطه ی وسیع دلها و جانهای انسانی است و شاعران و سخنسرایان آگاه همیشه توانسته اند والاترین معارف انسانی را در کتیبه ی روزگار با نقشی جاودانه ، به نسل های بعد از خود بنمایانند . امروز حرکتی جدی و مستمر برای تعالی هنر در جامعه ضرورت دارد ، این حرکت را آغاز کنید . دست خدا با شما و حمایت مردم و امکانات کشور در اختیار شماست . شاعر و هنرمند متعهد ، حله فاخر خلاقیت خود را جز بر اندام ارزش ها و اصلات ها نمی پوشاند . و این همان معرفت درست از لطیف ترین نمودهای روح آدمی است .زبانی که می تواند پیام انقلاب را به اعماق جامعه رسوخ دهد ، زبان شعر و ادبیات است ، زبان هنر است .شعر انقلاب باید بتواند لب لباب انقلاب و مضمون حقیقی انقلاب را در بهترین قالبها منعکس کند … شعر امروز آئینه ی آینده است ، انسانهای قرنهای بعد چطور بفهمند در جامعه ی امروز ما چه می گذشته است … واقعا پنجاه سال دیگر خیلی مشکل است به آیندگان این جامعه و فرزندان ما که این روزگار را ندیده اند فهماند که در روزگار انقلاب ، در روزگار جنگ تحمیلی ، … هنگام پیروزی انقلاب ، هنگام ورود امام ، در این سالهای عجیبی که هر لحظه اش یک حادثه است ، در این مملکت و در این جامعه چه گذشته است … تنها چیزی که می تواند این پیام را به نسلهای بعد منتقل کند ، همین شعر و هنر و ادبیات است .
...... ادامه مطلب ...
پوشاک از نیازهای اولیه و اساسی بشر محسوب می شود. درست مثل خوراک، مسکن، امنیت و امثال آن. پوشاک و سیر تحول آن در نظام اجتماعی ایران را می توان از جنبه های مختلفی بررسی کرد، از جمله:
آنچه امروزه در بین اندیشمندان مردم شناسی و جامعه شناسی از اهمیتی شایان برخوردار است، توجه به پیام ها و «راز و رمز»های مو جود در انواع پوشاک در ادوار مختلف و در میان ملل گوناگون می باشد. این «پیام ها» خود از باورها، آداب، سنن و خاستگاه قومی این ملت ها برخاسته اند، که یا به وضوح بیانگر یکی از این اصول بوده ا ند، و یا با زبان نمادین منظوری خاص را القا میکرده اند. شاید تلاش همین اندیشمندان برای رمزگشایی این پیام های نمادین بوده است که اصطلاح نوین «زبان پوشاک « را در میان پژوهشگران این رشته، رایج ساخته است.تداخل وابستگی های ذهنی و باورهای قومی، و مذهبی را در شکل گیری سبک لباس و همچنین زیورآلات و آرایش مربوط آنها، در تمام ادوار تاریخی ایران، به خصوص در میان اقوام گوناگون ایرانی، به خوبی می توان دریافت؟ هر چند که شناخت دقیق چگونگی این تداخل نیازمند بررسی علمی برنامه ریزی شده است که متأْسفانه تاکنون صورت نگرفته است.
برخی از دانشمندان، چنان نقش مهمی برای پوشا ک و زیورآلات قایلندکه حتی تعریف مجرد از انسان را بدون درنظر گرفتن لباس او، تعر یفی صرفاً ذهنی می دانند آیچر و رش هایگین، 1992، ص 130 این دانشمندان نقش پیامی را که زیورآلات و هم چنین نحوه آرایش و پیرایش بدن القا می کند، کمتر از نقش خود پوشاک نمی دانند، و این عوامل را وسیله ای برای فهم عمیق تر منظور و خواست پوشنده ی آنها، قلمداد می کنند آیچر و رش هایگین، 1992، ص 13. به همین دلیل است که ارتباط پوشاک را با هنر، ادبیات، مذهب و نیز اقتصاد، طبقه و حتی هویت اجتماعی، نمی توان نادیده گرفت. آیا تاکنون پرسش هایی از این قبیل به ذهن شما نرسیده است که: چرا مردم ظاهر خود را تغییر می دهند؟ آنها چگونه و به چه طریق این کار را انجام می دهند؟ درک و تفسیر اطرافیان در قبال اینگونه تغییرات چیست؟ انگیزه این تغییرات از کجا سرچشمه می گیرد؟ آیا این تغییرات، ناشی از تحولات جامعه است یا از اعتقادات معنوی و ساختارهای مادی زندگی؟ منظور از داشتنسلیقه ی خوب در پوشیدن لباس یا شیک پوشی چیست؟ آیا می توان داشتن «سلیقه خوب » در انتخاب پوشاک را به معنی کوشش در تقلید از پوشاک طبقات مرفه اجتماع دانست؟چه رابطه ای میان پوشاک فرد با ارزیابی اخلاقی درباره او وجود دارد؟ چه رابطه ای میان تظاهر به پاکدامنی یا تمایل به تحریک امیال شهوانی با انتخاب نوع پوشاک و نیز رفتار مربوط به آن، وجود دارد؟ یکی از اندیشمندان علوم اجتماعی اعتقاد دارد که سبک های متنوع پو شاک، درکل می تواند به صورت نقاطی همگن در روی نموداری از خط راست قرارگیردکه یک سوی آن حیا و شرم است، و سوی دیگر آن بی حیایی و بی شرمی. یک سوی آن پوشیدگی تن است، و سوی دیگر آن برهنگی و عریانی تن. یک سوی آن تناسب و هماهنگی و زیبایی و نجابت است، و سوی دیگر آن ناسازگاری و ناهماهنگی و زشتی و زنندگی. یک سوی آن سنگینی و برازندگی است، و سوی دیگر آن سبکی و جلفی راف، 1986، ص 3. علاوه بر آنچه که در حوزه های زیباشناسی، تاریخی، جامعه شناسی و مردم شناسی به نام اجزای زبان پوشاک به آنها اشاره کردیم، به دو نکته دیگر نیز باید توجه داشت. یکی پیدایش واژه های نوین اعم از وارداتی و خلق الساعه است که در طی زمان از موضوعات مرتبط با پوشاک به فرهنگ مکتوب و فرهنگ شفاهی مملکت افزوده شده است.
...... ادامه مطلب ...
در دوائر وقوسهای مشهوره است
بدان که دائره بر دو قسم است:
1: صغیره، وآن دائره ای است که نصف نکند کره را.
2: عظیمه، وآن دائره ای است که نصف کند کره را.
وقوس عبارت است از تکه از دائره چه عظیمه باشد چه صغیره.
ودوائر عظام ده است:
اول: معدل النهار، وآن به منزله کمربند فلک الأفلاک است، ودو قطب او دو قطب عالم است:
آنکه طرف جدی است قطب شمالی.وآنکه در مقابل او است قطب جنوبی گویند.
دوم: منطقة البروج، وآن به منزله کمربند فلک بروج است، واین دائره با دائره معدل النهار به منزله دو حلقه اند که کج درهم نموده اند، پس تقاطع در دو نقطه با هم نمایند.
1: سر حمل وآن را اعتدال ربیعی گویند.
2: سر میزان وآن را اعتدال خریفی گویند.
وهمچنین این دو دائره بسیار دور گردند از هم در دو نقطه:
1: سر سرطان، وآن را انقلاب صیفی گویند.
2: سر جدی، وآن را انقلاب شتوی گویند.
ودو قطب این دائره طرف شمال وجنوب است ودوری هر یک از این دو از قطبهای معدل به قدر دوری دو دائره است.
سوم: ماره به اقطاب اربعه است وآن دائره ای است که میگذرد به چهار قطب دائره معدل ودائره منقطة البروج، وقوسی که واقع شود از این دائره بین دو دائره معدل ومنطقه، آن را میل کلی گویند.ودر میل کلی اختلاف است، محقق طوسی ? به رصد مراغه آن را بیست وسه درجه ونصف تشخیص داده.
چهارم: دائره میل است واین دائره میگذرد به دو قطب معدل، وقوسی که از این دائره واقع شود بین کوکبی ومعدل آن را بعد دوری کوکب گویند، وقوسی که از این واقع شود بین منطقة البروج ومعدل، آن را میل اول منقطه گویند.
پنجم: دائره عرض است، واین دائره میگذرد به دو قطب منقطة البروج، وقوسی از این دائره که واقع شود بین کوکبی ومنطقة البروج آن را عرض کوکب گویند، وقوسی از این که واقع شود بین معدل ومنطقه آن را میل دوم گویند.وبدان که این پنچ دائره مختلف نمی‌شود به اختلاف اماکن.
ششم: دائره افق است، واین دائره واسطه است بین نصف بالا ونصف پائین، واین دائره نصف میکند معدل النهار را بر دو نقطه یکی طرف مشرق وآن را مشرق اعتدال گویند، ودیگری طرف مغرب وآن را مغرب اعتدال گویند.وهمچنین نصف میکند منطقة البروج را بر دو نقطه، یکی از آن دو را طالع ودیگری را غارب گویند.
هفتم: دائره نصف النهار است واین دائره واسطه است بین نصف شرقی ونصف غربی ومیگذرد به قطبهای معدل وافق، وغایت ارتفاع کواکب وقتی است که به این دائره رسند.
هشتم: دائره اول السماوات است، واین دائره واسطه است بین نصف شمالی ونصف جنوبی ومیگذرد به قطبهای افق ونصف النهار.
نهم: دائره وسط سماء ریه است، ومیگذرد به قطبهای منقطة البروج وافق، ودو قطب او نقطه طالع وغارب است.
دهم: دائره ارتفاع است ومیگذرد به هر نقطه ای که ارتفاع یا انحطاط آن را خواهند تعیین نمود، وهمچنین میگذرد به دو قطب افق، وقوسی که از این واقع شود بین دائره افق ونقطه طرف بالا آن را ارتفاع آن نقطه گویند، واگر واقع شود بین دائره افق ونقطه طرف پائین آن را انحطاط آن نقطه گویند.وبدان که این پنج دائره مختلف می‌شوند باختلاف اماکن.
...... ادامه مطلب ...
جغرافیای ایران
فلات ایران که محدوده ی طبیعی و پهنه ی بزرگ رویدادهای تاریخ اقتصادی - اجتماعی ایران و مرکز فعالیت قوم ایرانی بوده است ، از شرق و غرب بین دره ی سند و سرزمین میان رودان بین النهرین و از طرف شمال ، بین ترکمنستان و دریای خزر و ماورای قفقاز و آمو دریا رود جیحون ، از طرف جنوب ، به خلیج فارس و دریای عمان منتهی می گردد که مجموعا حدود 000/600/2 کیلومتر مربع مساحت آن می باشد که قریب 63 یا 000/648/1 کیلومتر مربع آن ، مساحت ایران کنونی است .سرزمین کنونی ایران از نظر شرایط مختلف جغرافیایی ، یعنی پستی و بلندی زمین ، آب و هوا و اقلیم ، میزان رطوبت ، نوع گیاهان و جانداران ، استعداد خاک و منابع زیر زمینی دارای وضع بسیار متفاوت می باشد.در ایران ، از نظر پستی و بلندی سه رشته کوهستان وجود دارد: در شمال ، رشته جبال البرز که از دنباله ی کوه های قفقاز و ارمنستان منشعب می شود و تا ساحل جنوبی دریای خزر و سپس شمال خراسان امتداد می یابد. بلندترین ارتفاع جبال البرز، قله ی آتشفشان دماوند با 654/5 متر ارتفاع می باشد و به وسیله ی کوه بابا که در شمال افغانستان واقع و بلندترین قله ی آن 964/4 متر است که همه ی فصول سال از برف پوشیده می باشد به کوه های هندوکش و در ادامه به هیمالیا می پیوندد.از شمال غرب ایران رشته کوه های زاگرس شروع و پس از عبور از غرب و جنوب ، در امتداد خلیج فارس ، به دریای عمان می رسد و به موازات ساحل اقیانوس هند تقریبا تا مصب رود سند امتداد می یابد. این رشته کوه ها در ایران هزار کیلومتر طول و تا دویست متر عرض دارد.
گذشته از این دو ناحیه کوهستانی ، نواحی کوه های مرکزی و کوه های مرزی را در مشرق باید ذکر کرد که اغلب کوه های این نواحی ، به عکس ارتفاعات شمال و غرب ، بایر و برهنه بوده و کمتر گیاه دایمی در آن ها مشاهده می شود.این رشته کوه ها که در دو جانب فلات ایران کشیده شده اند، متعلق به دوران سوم زمین شناسی می باشند که دارای ذخایر بسیار گرانبها هستند که حتی در جهان باستان نیز ارتش آن شناخته شده بوده است . به طوری که محققین در مورد سیر تکوینی این ناهمواری ها اظهار نظر می نماید، یک دوم مساحت ایران را کوهستان تشکیل می دهد که با پیدایش کوه های جنوب اروپا و آسیا همزمان بوده است . دو عامل در شکل گیری این کوه ها موثر بوده اند: یکی عامل معرفت الارضی قاره ی اروپا و آسیا و دیگری ، امواج آتشفشانی ها.
وضع استقرار زمین ایران ، یعنی سراشیبی زمین با شیبی ملایم از جنوب به طرف شمال قرار گرفته است . در حالی که بلندی زمین در کرمان از سطح دریا 659/1 متر، شیراز 530/1، تهران 160/1، مشهد 039/1 و تبریز 340/1 متر است ، فرازی اصفهان و یزد 590/1 متر می باشد.مرکز این فلات را بیابانی پهناور در بر گرفته که فرورفتگی آن از نواحی اطراف بیش تر است ، اما فرازی آن 609 متر بالاتر از سطح دریاست .فلات ایران را دره هایی تشکیل می دهد که تا حد زیادی پر از لایه های رسوبی است که به طور یکنواخت بر روی هم قرار گرفته اند و در پایین ترین لایه ، آمیخته ای به هم فشرده از ریگ و شن و خاک است و می توان از میان آن ، بی آن که به لایه ی دیگری برخورد، چاه ها و دالان های زیرزمینی حفر کرده از این رو، ظاهرا فلات ایران پیش از دوران چهارم زمین شناسی زیر آب بوده است .
...... ادامه مطلب ...
ﺑﺮﺍﻱ ﻃﺮﺍﺣﻲ ﺳﺎﺯﻩ ﻫﺎﻱ ﻣﻘﺎﻭﻡ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺯﻟﺰﻟﻪ، ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺟﻨﺒﺶ ﻧﻴﺮﻭﻣﻨﺪ ﺯﻣﻴﻦ ﻛﻪ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻣﻲﺭﻭﺩ ﺩﺭ ﻃـﻮﻝ ﻋﻤـﺮ ﻣﻔﻴـﺪ ﺳﺎﺯﻩ ﺭﺥ ﺩﻫﺪ ﺍﺯ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻭﻳﮋﻩ ﺍﻱ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ .ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺭﺍﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻭﻳﮋﮔﻴﻬﺎﻱ ﺟﻨﺒﺶ ﻧﻴﺮﻭﻣﻨﺪ ﺯﻣﻴﻦ، ﺑﺪﺳـﺖ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﻧﻤﻮﺩﺍﺭ ﺣﺮﻛﺖ ﺯﻣﻴﻦ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺷﺘﺎﺏ ﻧﻴﺮﻭﻣﻨﺪ ﺯﻣﻴﻦ ﺩﺭ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺭﻭﻳﺪﺍﺩ ﺯﻣﻴﻨﻠﺮﺯﻩﻫﺎﻱ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺗﺎ ﺑﺰﺭﮒ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﺷﺘﺎﺑﻨﮕﺎﺭ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﻣﺤﻞ ﻭ ﺭﺧﺪﺍﺩ ﺯﻣﻴﻨﻠﺮﺯﻩ ﺩﺭ ﮔﺴﺘﺮﻩ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﻣﻴﺴﺮ ﻣﻲﺷﻮﺩ. ﺑـﺎ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﻃﺮﺍﺣﻲ ﺳﺎﺯﻩﻫﺎﻱ ﻣﻘﺎﻭﻡ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺯﻟﺰﻟـﻪ ﺩﺭ ﻣﻨـﺎﻃﻖ ﻟـﺮﺯﻩﺧﻴـﺰ، ﻧﻤـﻲﺗـﻮﺍﻥ ﺑـﺮﺍﻱ ﻫـﺮ ﻣﺤـﻞ ﺩﺳـﺘﮕﺎﻩ ﺷﺘﺎﺑﻨﮕﺎﺭ ﻣﺴﺘﻘﺮ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺭﻭﻳﺪﺍﺩ ﺯﻣﻴﻨﻠﺮﺯﻩﺍﻱ ﺩﺭ ﮔﺴﺘﺮﻩ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪ ﺗﺎ ﻳﻚ ﺭﻛـﻮﺭﺩ ﻣﻨﺎﺳـﺐ ﺍﺯ ﺟﻨﺒﺶ ﻧﻴﺮﻭﻣﻨﺪ ﺯﻣﻴﻦ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺷﻮﺩ، ﺩﺭ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻟﺮﺯﻩﺧﻴﺰ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﻃﺮﺍﺣﻲ ﻭ ﺍﺳﺘﻘﺮﺍﺭ ﺷـﺒﻜﻪ ﺷـﺘﺎﺑﻨﮕﺎﺭﻱ ﻭ ﻟـﺮﺯﻩ ﻧﮕﺎﺭﻱ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺭﻛﻮﺭﺩ ﺟﻨﺒﺶ ﻧﻴﺮﻭﻣﻨﺪ ﺯﻣﻴﻦ ﺍﺯ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺍﺯ ﺯﻣﻴﻨﻠﺮﺯﻩﻫﺎ ﺩﺭ ﮔﺴﺘﺮﻩ ﺍﻳﻦ ﺷﺒﻜﻪﻫﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﭘﮋﻭﻫﺸﻬﺎﻱ ﻣﺘﻌﺪﺩ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺠﻲ ﺩﺳﺖ ﻳﺎﺑﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻨﺘﺞ ﺑﻪ ﺗﻬﻴﻪ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎﻱ ﭘﻬﻨﻪ ﺑﻨﺪﻱ ﻟﺮﺯﻩﺍﻱ ﺷﻮﺩ ﻭ ﭘﺎﺭﺍﻣﺘﺮﻫﺎﻱ ﺟﻨﺒﺶ ﻧﻴﺮﻭﻣﻨﺪ ﺯﻣﻴﻦ ﺑﺮﺍﻱ ﻫﺮ ﺳﺎﺧﺘﮕﺎﻫﻲ ﺑﺮﭘﺎﻳﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﻭ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺎﺭﮔﺬﺍﺭﻱ ﺯﻣﻴﻨﻠﺮﺯﻩ ﺑﺮﺭﻭﻱ ﺳﺎﺯﻩﻫـﺎ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﻬﺮﻩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﺩ.
...... ادامه مطلب ...
مرور تاریخچه طراحی بادبندهای CBF و فلسفه طراحی لرزهای با بررسی اجمالی خسارت وارد بر سازه‌ها در زلزله‌های گذشته، مشخص شده که سازه‌های فولادی به جهت شکل پذیر بودن مصالح و قابلیت جذب انرژی، عملکرد بهتر و اقتصادی‌تری نسبت به سایر سازه‌ها دارند. بطور کلی در مناطق لرزه خیز، ازنظر اقتصادی مناسب و مسیر نیست که طراحی ساختمانهای رایج طوری باشد که این سازه‌ها در زلزله‌های شدید، درمحدوده الاستیک باقی بمانند. قبلاً تمام سازه‌ها در محدوده الاستیک وبسته به شدت لرزه خیزی منطقه و اهمیت سازه طرح می‌شدند ولی اکنون طرح لرزهای و با صرفه می‌طلبد که از رفتار جذب کنندگی انرژی با تغییرشکلهای غیر ارتجاعی درمقابل زلزله شدید استفاده شود. طراحی لرزهای سازه‌ها معمولاً بر این اساس صورت می‌گیرد که اعضائی در سازه باشند که در زلزله‌های شدید، رفتار غیرارتجاعی از خود نشان داده و انرژی لرزهای را جذب نمایند. طراحی بر پایه اتلاف انرژی، مستلزم تعیین ضریب رفتار سازه‌ای ( ضریب کاهش نیروئی زلزله ) از طریق ایده آل سازی طیف پاسخ الاستیک می‌باشد. در طراحی لرزهای که مبتنی بر طرح ظرفیتی است، مودهای شکست برای اعضای سازه ای کنترل می‌شود، طوری که سازه شامل مناطق شکل پذیر از پیش تعیین شده و ضریب افزایش مقاومت برای سایر اعضای سازه ای می‌باشد.
......
ادامه مطلب ...ﺑﻬﯿﻨﻪ ﺳﺎزی ﻧﺴﺒﺘﻬﺎی اﺧﺘﻼط ﺑﺮای ﺑﺘﻨﻬﺎی ﺑﺎ ﮐﺎراﯾﯽ ﺑﺎﻻ ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ اﺟﺰای اﺻﻠﯽ ﻣﺘﻌﺪدی ﺑﻮده و اﻏﻠﺐ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻗﯿﺪ ﮐﺎراﯾﯽ اﺳﺖ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﯾﮏ ﮐﺎر ﻣﺸﮑﻞ و وﻗﺖ ﮔﯿﺮ ﺑﺎﺷﺪ. ﻃﺮاﺣﯽ ﺗﺠﺮﺑﯽ آﻣﺎری و روﺷﻬﺎی ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﻬﯿﻨﻪ ﺳﺎزی ﻃﺮح اﺧﺘﻼط ﻣﺤﺼﻮﻻﺗﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺘﻦ ﮐﻪ ﺧﻮاص ﻧﻬﺎﯾﯽ آﻧﻬﺎ ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﻧﺴﺒﯽ اﺟﺰای آﻧﻬﺎ دارد ﺗﺎﮐﻨﻮن ﺗﺪوﯾﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ وﻟﯽ اﯾﻦ روش در ﺻﻨﻌﺖ ﺑﺘﻦ ﭼﻨﺪان ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﯾﮏ آزﻣﺎﯾﺶ اﺧﺘﻼط آﻣﺎری ﺑﺮای ﺑﻬﯿﻨﻪ ﮐﺮدن ﺷﺶ ﺟﺰء اﺧﺘﻼط ﺑﺘﻦ ﮐﻪ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺷﺮط ﮐﺎراﯾﯽ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را ارﺿﺎ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ ﺗﻮﺿﯿﺢ داده ﺷﺪه اﺳﺖ. اﯾﻦ آزﻣﺎﯾﺶ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻧﺸﺎن دادن ﺳﻮدﻣﻨﺪی اﯾﻦ ﺗﮑﻨﯿﮏ ﺑﺮای ﻃﺮح اﺧﺘﻼط ﺑﺘﻨﻬﺎی ﺑﺎ ﮐﺎراﯾﯽ ﺑﺎﻻ اﻧﺠﺎم ﮔﺮدﯾﺪ.
......
ادامه مطلب ...یکی از اصول پایه در طراحی معماری شناخت و تجربه و تحلیل ابعـاد مختلـف طـرح اسـت. دراین رهگذر مبانی اصلی از جمله نوع عملکرد ارتباطات محیطی، اجزای تشکیل دهنـده طـرح شناخته می‌شوند. حاصل این بررسی‌ها مواد و اطلاعاتی را بدست میدهد که پیش پـروژه نـام می‌گیرد. پیش پروژه گرچه به سبب محدودیت خاص خود قادر به مشخص کردن تمام اجزای یک طرح نیست اما درعین حال زمینـه تحقیقـات را بـه شـکل گسترده‌ای فـراهم می‌آورد. کارکرد اصلی مطالعات یاد شده آن است که طراح را در جهت یابی و رسیدن به نتیجه مطلـوب که عبارتند از: برخورد صحیح ومنطقی با نیازهای طرح است، یاری میدهد و در ضمن نه تنها محدودیتی برای طراحی و خلاقیت طراح ایجاد نمی‌کند، بلکه دامنه بسـیار وسـیع از متغیرهـا وراه حل‌ها را مطـرح می‌سازد و اسـباب انعطـاف پـذیری بیشـتر طـرح در شـرایط محیطـی و عملکردی آن را فراهم می‌آورد. به این ترتیب مشخص می‌شود کـه پـیش پـروژه صرفاً یـک کتاب راهنمای حاوی طرح‌های از پیش داده شده نیست بلکه ارائه دهنده راه حل‌ها ودرواقـع حاصل تجربیات است که به کمک آنها استانداردهای مورد نظر بدست می‌آید. با توجه به ارزش‌های فوق از تحقیقات انجام شده درزمینه های مختلف طراحی معماری که هم اکنون در برخی از کشورها از جمله ایتالیا به عنـوان تحقیقـات مرجـع اهـل فـن قرارمـی گیـرد استفاده شده است. اساساً بخشی از برنامه تحقیقاتی پروژه ساختمانهای دانشگاهی، مطالعاتی است کـه بـه شـرح فضاهای کارآمد تیپ یا نمونه می‌پردازد. هدف اصـلی مشـخص کـردن ابـزار عملـی و ضـوابط اجرای مورد نیاز جهت طراحی و اجرای پروژه ساختمان دانشگاهی است.
...... ادامه مطلب ...
-1 هدف بهسازی و مقاوم سازی لرزهای
از مهمترین اهداف بهسازی و مقاوم سازی لرزهای تحقق موارد زیر است؛ أ- تأمین مقاومت در برابر زلزله‌های خفیف بدون هیچگونه آسیب
ب- تأمین مقاومت در برابر زلزله‌های متوسط بدون هیچگونه آسیب سازه‌ای، ولی احتمال برخـی خسارت‌های غیر سازه‌ای وجود دارد
ج- تأمین مقاومت در برابر زلزله‌های شدیدی که در محل سازه قبلاً رخ داده یـا قابلیـت وقـوع دارد، بـدون فروریزی، ولی احتمال برخی خسارت‌های سازه‌ای و غیر سازه‌ای وجود دارد.
-2 گامهای کلی و ویژه در فرآیند بهسازی و مقاومسازی
-1-2 گامهای کلی
این گامها برای کلیه ساختمانها اعم از فولادی، بتنی و مصالح بنایی قابل اعمال است و بیشتر جنبه عمومی یا کلی داشته و بههیچ نوع از انواع ساختمانها اختصاص ندارد. تقسیمبندی کلی این گامها بهشرح زیر است:
أ- مبانی بهسازی و مقاومسازی و تعیین سطوح عملکرد ب- مبانی و روشهای تحلیل ج- روشهای مقاوم سازی در این قسمت با این فرض که خواننده گرامی با گامهای کلی آشنایی کامـل و وسـیع دارد، ضـرورتی بـرای طـرح مجدد و مشروح آنها وجود ندارد، لیکن مختصراً به برخی از اجزای آنها به عنوان یادآوری اشاره می‌شود.
...... ادامه مطلب ...
امروزه انرژی الکتریکی به عنوان بخش جدای ناشدنی از زندگی بشری مهمتـرین نقـش را در چرخـه صـنعت جهـانی بـر عهده دارد در واقع میتوان گقت امروزه صنعت برق به عنوان یکی از شاخص‌های مهم توسعه اقتصادی، اجتمـاعی و فرهنگی به شمار می‌آید. از مزایای انرژی الکتریکی نسبت به سایر انواع انرژی‌ها میتوان به موارد زیر اشاره کرد
-1 ایجاد آاودگی کمتر در محیط زیست
-2 انرژی الکتریکی به سهولت به سایر فرم‌های انرژی تبدیل می‌شود
-3 انتقال انرژی الکتریکی نسبتاً آسان است
-4 انرژی الکتریکی دارای طیف وسیع کاربردی است
...... ادامه مطلب ...
بسیاری از نقایص رفتاری مهاربندهای همگرای متعارف نتیجه اختلاف بین ظرفیت فشاری و کششی این مهاربندها و زوال در مقاومت این مهاربندها تحت یارگذاری چرخه‌ای می‌باشد. از این رو تحقیقات بسیاری صرف بهسازی این مهاربندها جهت رسیدن به یک رفتار الاستوپلاستیک ایده آل گردیده است. برای رسیدن به این هدف لازم بود تا با استفاده از مکانیزم مناسبی از کمانش فشاری مهاربند جلوگیری شود و امکان تسلیم فشاری فولاد فراهم شود. روشی که مدنظر قرار گرفت عبارت بود از محصورسازی یک هسته فلزی شکل پذیر در میان حجمی از بتن که خود توسط یک غشای فلزی در بر گرفته شده است. مبانی اصلی عملکرد این میراگر، جلوگیری از وقوع کمانش هسته فولادی به منظور امکان وقوع پدیده تسلیم فشاری در آن و در نتیجه امکان جذب انرژی در این عضو از سازه می‌باشد. این امر با پوشاندن سراسر طول هسته فولادی در لوله فولادی پر شده با بتن یا ملات میسر می‌گردد. در این سیستم نیاز به فراهم آوردن یک سطح لغزش یا لایه ناپیوستگی بین هسته فلزی و بتن محصور کننده وجود دارد.
...... ادامه مطلب ...