آگاهی بخشی سیاسی و اجتماعی، یکی از کارکردهای رسانه هاست که با توجه به شرایط داخلی و جهانی زمان حاضر، اهمیت خاصی دارد. لزوم مشارکت افراد در فرآیندهای سیاسی و اجتماعی در مقیاس ملی و جهانی، نیاز آنها به آگاهی و بصیرت را روزافزون کرده است. تغییر ماهیت قدرت، اهمیت دانش و آگاهی در آن، عملکرد رسانه های جدید با ویژگی فرازمانی و فرامکانی و به وجود آمدن رقابت اطلاعاتی در عرصه جهانی، از عوامل حضور مردم و نیازهای نوین آنها در عرصه سیاسی و اجتماعی است. ازاین رو، رسانه ها با فراگیری و پوشش گسترده، افراد جامعه را برای مشارکت آگاهانه و عقلانی آماده می کنند. مردم با حضور در عرصه سیاسی، به مشارکت سیاسی روی می آورند که رسانه ها باید آنها را سازمان دهی و عقلانی کنند تا حضور آنها اثرگذار باشد و پی آمدهای بحران های سیاسی که نتیجه ناگزیر دوران گذار و بیداری سیاسی است، کاهش یابد.
انسان در عرصه اجتماعی، نیازهای نوین و متنوعی دارد که نتیجه عملکرد رسانه های نوین و انقلاب ارتباطی است. با دگرگون شدن منابع هویتی و آشنایی مردم با شیوه های زندگی و فرهنگ های متفاوت، لزوم آگاهی از هویت ملی دو چندان می شود و در این میان، رسانه ها نقش های مهم تری باید بر عهده گیرند.
شرایط داخلی و بین المللی مانند جهانی شدن، حضور در عصر ارتباطات و اطلاعات، تغییر اهمیت قدرت نظامی و فیزیکی به قدرت نرم و فکری، تحول نظام های سیاسی و اجتماعی، دگرگونی مبانی فرهنگی، ترک سنت های قدیمی و بیداری وجدان اجتماعی، از برخی عواملی هستند که نیاز انسان را به آگاهی از همه رویدادهای جاری محیط زندگی، روز به روز بیشتر می کند. به همین دلیل، پیشرفت وسایل ارتباط جمعی و توسعه اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، لازم و ملزوم یکدیگر شده اند و این امر بر ضرورت اطلاع رسانی و آگاهی بخشی افزوده است.
رسانه های جمعی شامل رادیو، تلویزیون، سینما، مطبوعات، سایت های خبری و نظیر آن، شماری از ابزارها و عوامل اطلاع رسانی، فرهنگ سازی و آگاهی بخشی نزد ملت ها هستند. جریان آزاد و سالم اطلاع رسانی تا اندازه ای به نیاز انسان به دانستن پاسخ می دهد. اطلاع یابی و اطلاع رسانی باید در مسیر درست و به دور از جهت گیری ها و تحمیل عقاید حرکت کند تا بر آگاهی و بصیرت افراد بیفزاید. رسانه ها و وسایل ارتباط جمعی ماهیت دوگانه ای دارند. یعنی آنها را می توان هم در جهت آگاهی بخشی و هم با هدف تحمیق مردم به کار گرفت. رسانه ها با اثرپذیری از نظام اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی فعالیت می کنند و در مقابل، ظرفیت تغییر و جهت دهی فرهنگ و ارزش های یک ملت را نیز دارند.
...... ادامه مطلب ...
قام معظم رهبری در آغاز سال 1393 به روال سال های پیش موضوعی را به عنوان موضوع سال اعلام کردند تا زمینه ای شود برای عزم و همت و همکاری و هماهنگی مردم و مسئولان برای رسیدن به هدفی دیگر از سلسله اهداف راهبردی نظام جمهوری اسلامی و تحقق چشم انداز بیست ساله این نظام. ایشان با توجه به شرایط و موقعیت فعلی کشور و مسائل و مشکلات پیش روی نظام اسلامی، در سال جدید دو موضوع «اقتصاد» و «فرهنگ» را به موازات هم، از اولویت های نظام اسلامی برشمردند و خواستار تلاش مردم و مسئولان برای شکوفایی اقتصادی و رشد فرهنگی با «عزم ملی» و «مدیریت جهادی» شدند:
در نگاه به سال 93 آنچه به نظر این حقیر مهم تر از همه است، دو مسئله است: یک مسئله همین مسئله اقتصاد و دیگری مسئله فرهنگ است. در هر دو عرصه و در هر دو زمینه توقعی که وجود دارد، تلاش مشترکی است میان مسئولان کشور و آحاد مردم. آنچه برای بنای زندگی و سازندگی آینده مورد انتظار است، بدون مشارکت مردم تحقق پذیر نیست. بنابراین علاوه بر مدیریتی که مسئولین باید انجام بدهند، حضور مردم در هر دو عرصه لازم و ضروری است. …
به گمان من آنچه در این سال جدید پیش رو داریم، عبارت است از اقتصادی که به کمک مسئولان و مردم شکوفایی پیدا کند، و فرهنگی که با همت مسئولان و مردم بتواند سمت و سوی حرکت بزرگ کشور ما و ملت ما را معین کند. لذا من شعار امسال را و نام امسال را این قرار دادم: «اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی».
با توجه به گستردگی این دو حوزه و با عنایت به اینکه در سال های پیش به تفصیل نکاتی را در زمینه راهبردها و سیاست های رسانه ملی در حوزه اقتصاد سخن گفته ایم، در این کتاب تنها به تبیین راهبردها، سیاست ها و محورهای برنامه سازی رسانه ملی در حوزه فرهنگ می پردازیم؛ به این امید که این مطالب راهگشای مدیران و برنامه سازان رسانه ملی قرار گیرد و آنها را در انجام رسالت ها و مسئولیت هایی که در زمینه تحقق موضوع سال دارند، یاری دهد.
......
ادامه مطلب ...ای کسانی که ایمان آورده اید، به خدا و پیامبر او بگروید… .
ایمان به عنوان هدف تمامی ادیان آسمانی، رکن اساسی در رساندن انسان به سعادت است. بنابراین، یکی از مهم ترین مسائل در آموزه های دینی مسئله ایمان است. گرچه نهال ایمان به زندگی رنگ و رویی زیبا می بخشد، آفت های روزگار مانع رشد آن می شود و تنها، حقیقت ایمان است که می تواند آن را از آسیب ها دور نگه دارد و زمینه شکوفایی آن را فراهم آورد، آری، حقیقت ایمان گوهری است که هر مؤمنی باید قدر و منزلت آن را بداند و همواره ایمان را با عمل همراه کند، چنان که ایمان بی عمل، مثل درخت بی ثمر است.
در آیات فراوانی خداوند از آدمی خواسته که خود را به زیور ایمان بیاراید تا به وادی نور و سرور درآید. در راستای تقویت ایمان بود که مقام معظم رهبری یکی از وظایف رسانه ملی صدا و سیما را «ایمان روشن بینانه» مطرح کرد. ایمان، تنها وسیله نجات بشر و مایه زندگی معنوی است که محور مسائل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی نیز قرار می گیرد و امروزه جامعه بشری، بسیار نیازمند آن است. در کنار کتاب ها و مقاله های فراوانی که درباره ایمان نظری نگاشته شده، جناب آقای پورفلاحتی پژوهشگر ارجمند مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما نیز داستان هایی از تجلی ایمان در رفتار جوانان، در این اثر ارائه می کند که امید است برای برنامه سازان و تهیه کنندگان و پژوهشگران صدا و سیما سودمند باشد.
ایمان، نهالی است که در زمین دل آدمی می روید و اگر از چشمه اعمال صالح آبیاری شود، درختی تنومند خواهد شد که بر تمام زوایای جان آدمی سایه می گسترد.انسان دغدغه ای دیرپاتر از دست یابی به سعادت ندارد و ایمان، راه دست یابی به آن است. ازاین رو، در حیات انسان نقشی تعیین کننده دارد. تردیدی نیست که تاریخ انسان، با ایمان گره می خورد. هرچند وجود کسانی را که جانشان، بستر رویش نهال ایمان نیست، نمی توان نادیده گرفت، انسان ها به طور کلی، حرمت ایمان را پاس داشته اند. پیمودن مسیر سعادت، در گرو تجربه ایمان و حیات ایمانی است، نه سخن گفتن طرف و گفت وگو از ایمان. بحث و گفت وگو از مقولاتی همچون ایمان، گشودن راهی برای آنانی است که از تجربه ایمان محرومند و نیز تعالی دادن تجربه ایمانی کسانی است که واجد کنند.
شناسایی بیشتر و دقیق تر حقیقت ایمان، ما را در پرورش و شکوفا کردن بهتر آن و نیز پیش گیری از آسیب های ویرانگری که ممکن است به آن وارد شود، یاری می دهد.ایمان، گوهری است که نفس وجود آن در دستان آدمی، مایه مباهات و ارزشمند است. با این حال، اگر صاحب گوهر، بیشتر آن را بشناسد، ارج و منزلت آن و نیز احساس تعلق آدمی به آن افزون تر خواهد شد.
از همین روست که اندکی از شیرینی و بخشی از جاذبه حیات ایمانی را در کهنگ کلمات یا نقش داستان ها و حکایاتی درباره ایمان می توان یافت.این داستان ها علاوه بر آنکه می تواند راهنمای عملی اخلاقی و اجتماعی سودمندی باشد، معرفی کننده روح آموزه های اسلامی نیز هست. خواننده از این رهگذر با حقیقت و روح آموزه های اسلامی آشنا می شود و می تواند خود یا محیط و جامعه اش را با این مقیاس ها اندازه بگیرد و ببیند در جامعه ای که او در آن زندگی می کند و همه طبقات، خود را مسلمان می دانند و احیاناً بعضی از آن طبقات، سنگ اسلام را نیز به سینه می زنند، چه اندازه از معنی و حقیقت اسلام دورند.
......
ادامه مطلب ...سلام بر فاطمه علیها السلام و پدر ارجمندش، سلام بر همسر فاطمه و فرزندان او از دوران جو انی یکی از آرزوهایم این بود که خداوند توفیق دهد بتوانم خدمتی به جوانان این نظام مقدّس جمهوری اسلامی انجام دهم و این توفیق حاصل شد. خداوند را سپاس می گویم که در جمع سبزپوشان سرافراز پذیرفته شدم و از این طریق توانستم در پادگانها، تیپ و لشکرهای متعدّدی در خدمت جوانان “پاسداران و سربازان وظیفه” نظام مقدس جمهوری اسلامی و همچنین در مساجد و تکایا و حسینیه ها در منبر وعظ “سخنرانی ” دِین خود را ادا کنم.همیشه به این فکر بوده و هستم که چنانچه قشر جوان جامعه به آن چه اسلام گفته است، توجّه داشته باشند، جامعه ای اسلامی را می توانند به اوج عزّت و عظمت برسانند.فکر دیگری که بعداً ذهنم را به خود مشغول کرد، غافل شدن از قشر عظیمی از جوانان این مرز و بوم یعنی دختران و زنان جامعه اسلامی بود که به قو ل امام راحلمان:
“از دامن زن مرد به معراج می رود”
و اگر از این قشر جامعه غافل بمانیم و آنها از تعالیم بزرگ اسلامی دور بمانند کورکو رانه از فرهنگ بیگانه تقلید کنند، آن جامحه روی خوشبختی و آسایش نخواهد دید. لذا این کتاب را تقدیم می کنم به همه ی جوانان و دختر ان و پسرانی که در هر شرایطی در پاکی دل و روح خویش می اندیشند. به دخترانی که گِرد گناه نمی چرخند و می خواهند با پاکی و پاکدامنی زندگی کنند.امید است این تلاش ناچیز مورد استفاده ی شما خواهران علاقمند به معارف دینی و مقبو ل حضرت حق تعالی قرار بگیرد. هرگز کار خود را بدو ن نقص و عیب تمی دانم و به انتظار دریافت نظرات اصلاحی و تکمیلی شما بزرگواران هستم
......
ادامه مطلب ...موضوع سبک زندگی و مباحث پیرامونی آن، بهصورتی که امروزه از این اصطلاح خاص اراده میشود، از نیمه قرن نوزدهم میلادی در ادبیات جامعه شناسان و روان شناسان اجتماعی و سپس در حوزه مطالعات فرهنگی وارد شد؛ گو اینکه هر جامعه برای شکلگیری و رشد اجتماعی، نیازمند بهرهمندی از الگوهای متعدد رفتاری و کنشی در سطوح گوناگون است. مدتی است که در جامعه ما نیز به ادبیات ویژه این موضوع توجه می شود، ولی طبیعی است به اقتضای اسلامی بودن جامعه ایرانی، بر سبک زندگی اسلامی ایرانی تأکید ویژهای شود. بر این اساس، برای نهادهای اثرگذار فرهنگی، همچون خانواده، آموزش و رسانه، توجه به آموزه های اسلامی و الهام گرفتن از الگوهای معرفی شده در این آموزهها، برای شکل دادن به نوعی از سبک زندگیِ متناسب با شاخصهای فرهنگی خاص جامعه ایرانی، مهم خواهد بود. پژوهش حاضر نیز که با اهتمام مرکز پژوهشهای صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران آغاز شده است، میکوشد بهعنوان یکی از نخستین گامها در این عرصه، برخی از شاخصهای سبک زندگی اسلامی را در سطح فردی و اجتماعی استخراج و معرفی کند در حوزه مطالعات فرهنگی، سبک زندگی مجموعه رفتارها و الگوهای کنش هر فرد است که به ابعاد هنجاری و معنایی زندگی اجتماعی نظر داشته باشد. طبیعی است بر اساس چنین رویکردی، سبک زندگی افزون بر اینکه بر ماهیت و محتوای خاص تعاملات و کنشهای اشخاص در هر جامعه دلالت دارد و بیانگر اغراض، نیات، معانی و تفسیرهای فرد در جریان عمل روزمره و زندگی روزانه است، نشاندهنده کمّ و کیف نظام باورها و ارزش های افراد نیز خواهد بود. بدین ترتیب، از سبک زندگی، مجموعهای از الگوها و عناصر رفتاری نظاممند و مرتبط اراده میشود که یک کل متمایز از کلهای دیگر را پدید میآورد. البته چنین برداشتی از مفهوم سبک زندگی افزون بر اینکه پشتیبانی آخرین و جدیدترین دیدگاههای صاحبنظران این عرصه را به همراه دارد، از قابلیت خوبی برای بومی سازی مفهوم سبک زندگی بر اساس اقتضائات جامعه ایرانی اسلامی برخوردار است
......
ادامه مطلب ...هرساله مقام معظم رهبری، حضرت آیت الله خامنه ای به هنگام تحویل سال و آغاز سال جدید هجری شمسی با پیام نوروزی خویش، ضمن تبریک حلول سال نو به همه ملت های مسلمان در اقصی نقاط جهان، به ویژه ملت ایران و ملت هایی که عید نوروز را گرامی می دارند و آن را مبنای شروع سال جدید خود می دانند، نامی برای سال جدید برمی گزینند. در واقع این نام گذاری به تعبیری اولویت آن سال و منشور راهبرد کلان و چارچوب فعالیت مدیریت راهبردی و مجموعه نظام اجرایی کشور در طول یک سال است. با نگاهی به نام های انتخاب شده در سال های گذشته درمی یابیم این نام گذاری ها هوش مندانه و هدف مندانه صورت می گیرد؛ به نحوی که با مد نظر قرار دادن سند چشم انداز، قانون برنامه توسعه، نیازهای روز نظام جمهوری اسلامی، قشرهای مختلف جامعه و آحاد ملت، اوضاع و اقتضائات روز کشور، اوضاع و تحولات منطقه ای و بین المللی، چشم انداز تحولات در سطح ملی و بین المللی، در قالب آن نقشه راه کشور برای یک سال ترسیم و خطوط کلان و کلی اولویت کاری و جهت گیری حرکت دستگاه های اجرایی روشن می شود.
بر همین روال به هنگام تحویل سال 1393 مقام معظم رهبری پس از تبریک سال نو این سال را سال «اقتصاد، فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی» نام نهادند. جایگاه و اهمیت اقتصاد در برنامه ریزی های کلان کشور در سال جدید و لزوم تبیین رویکرد نظری و منظومه فکری حضرت امام خمینی رحمه الله و مقام معظم رهبری در این زمینه بر کسی پوشیده نیست، اما به دلیل اهمیت و جایگاه فرهنگ به عنوان زیربنای هرگونه حرکت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی و فعالیت پژوهشی، و نیز به لحاظ گستردگی و حجم وسیع کار و ممکن نبودن پرداختن به هر دو موضوع اقتصاد و فرهنگ در فرصت زمانی کوتاه، در این مجموعه صرفاً بر موضوع فرهنگ متمرکز شده و تلاش کرده ایم با بهره گیری از «روش اسنادی» و «تحلیل محتوای کیفی» و با مراجعه به مجموعه آثار و سخنرانی های حضرت امام خمینی رحمه الله و مقام معظم رهبری در حوزه «فرهنگ» و مد نظر قرار دادن دو مفهوم کلیدی «عزم ملی و مدیریت جهادی» به عنوان شیوه های تحقق این راهبرد، خطوط کلی اندیشه آنان را در این حوزه استخراج و در چارچوبی مدون و علمی تجزیه و تحلیل و ارائه کنیم
......
ادامه مطلب ...نقش محوری مطالعه و کتابخوانی و ارزش ذاتی فرهنگ مکتوب و تاثیر انس و الفت جامعه با کتاب و لوازم مربوط به آن در پیشرفت و توسعه جامعه بر کسی پوشیده نیست. به راستی با ترویج و گسترش کتاب و کتابخوانی است که میتوان علاوه بر دستیابی به دستاوردهای نوین بشری در زمینه دانش و فرهنگ و پیشینه اندیشه ها، عقاید و تجلیات فکری و خلاق بزرگان فکر و اندیشه، به سفارشات و توصیههای دینی و اسلامی که در آن کتاب و کتابخوانی جایگاهی بس ارجمند و متعالی دارد، عمل نمود. این است که آراسته شدن به فضایل اخلاقی، مقابله با خرافات و انحرافات فکری و جلوگیری از خودباختگی در برابر بیگانگان در سطح جامعه در گرو افزایش آگاهی و دانش یکایک افراد جامعه است که این مهم نیز ارتباط تنگاتنگی با درک ارزش و جایگاه کتاب و اهتمام به مطالعه آن دارد. در اساسنامه یونسکو آمده است: «از آنجا که جنگ در ذهن انسانها زاده میشود، دفاع از صلح نیز باید ملکه ذهن انسانها شود».1 کتاب به علت نقش مهمی که در ایجاد محیط فکری مناسب برای دوستی و تفاهم ایفا میکند، یکی از مهمترین وسایل دفاع از صلح و تفاهم بینالمللی است. همچنین مقام معظم رهبری، درباره نقش برجسته و سازنده کتاب در پویشهای تکامل آفرین فردی و اجتماعی میفرمایند: «در اهمیت عنصر کتاب برای تکامل جامعه انسانی، همین بس که تمامی ادیان آسمانی و رجال بزرگ تاریخ بشریت، از طریق کتاب جاودانه ماندهاند و روابط فرهنگی جامعه بشری نیز از پویش کتاب و مبادلات فرهنگی تقویت شده اند».
از طرف دیگر رسانه های گروهی به خصوص رسانه ملی که فرهنگسازی و گسترش آگاهی و رشد جامعه از رسالتهای آن محسوب می گردد، وظایف خطیری در ترویج کتاب و فرهنگ مطالعه بر عهده دارند. با توجه به اهمیت این موضوع، مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما با هدف استفاده برنامه سازان رسانه، مجموعه حاضر را که به وسیله محقق ارجمند عیسی زارعی تدوین یافته و در بخشهای مختلف به مبحث کتاب و کتابخوانی و جایگاه آن در رسانه ملی پرداخته است، تقدیم مینماید. امید است مورد توجه علاقمندان و به ویژه مدیران و برنامه سازان رسانه ملی قرار گیرد.
......
ادامه مطلب ...انسان تنها موجودی است که از دو بعد مادّی و غیر مادّی شکل گرفته است. این موجود یگانه، چنان که قرآن کریم به آن اشاره می‌فرماید، رشد خود را از خاک شروع کرده و مراحل مختلف تکامل را پشت سر گذاشته تا آن جا که روح خدایی در درون وی شکوفا شده و همراه و همگام با جسم به حرکت درآمده و با طیّ مراحل گوناگون، صفات و ویژگیهایی همچون عقل، عشق و عواطف انسانی را از خود به مرحله ظهور و شکوفایی رسانده است.آنچه همیشه ذهن بشر را متوجّه خود کرده و در طول تاریخ او را به تلاش و تفکّر واداشته است، معرفت نفس یا خودشناسی است. انسان در پی شناختن خود، گاه به راه درست و گاه به نادرست گام نهاده است. او هنگامی که خویشتن را در خویش جستجو کرده و با نور خدایی همراه با پیامبران هدایتگرش، در این راه گام نهاده، به مقام نفس مطمئنّه دست یازیده است، اما آن هنگام که غافل از خویشتن خویش بوده و با پیروی از نفس امّاره این راه را پیموده است، گمراه و سرگردان شده است.قرآن کریم به منظور دستیابی به خودشناسی و رشد شخصیّت و ارتقای نفس انسان به مدارج کمال انسانی، مناسبترین و بهترین راهی را که بتواند زمینه خوشبختی دنیا و آخرت او را فراهم کند، به وی نشان داده است. در قرآن کریم آیات بسیاری وجود دارد که فطرت وجودی انسان و حالات گوناگون روان او را متذکّر شده و علل انحراف و بیماری و همچنین راههای تهذیب و تربیت، و معالجه روان انسان را به طور جامع نشان داده است. ما می‌توانیم به کمک حقایقی که در قرآن، درباره انسان و صفات و حالات گوناگون روانی او آمده است، بخوبی شخصیّت انسانی خویش را رشد دهیم و همچنین انگیزه‌های اصلی محرّک رفتار انسان و عواملی را که در هماهنگ کردن شخصیّت و تکامل و ایجاد بهداشت روانی او تأثیر بسزایی دارند، بشناسیم زیرا قرآن، سخن آفریدگار انسان است و بدیهی است که آفریدگار به طبیعت و اسرار آفرینش مخلوق خود داناتر است.
......
ادامه مطلب ...تحقق شهر الکترونیک در ایران به دو موضوع مهم زیرساخت و فرهنگسازی و به بیان دیگر موضوعی به نام شهروند الکترونیک وابسته است که باید مورد توجه جدی قرار بگیرد. در واقع تا زمانی که شهروندان از نظر فرهنگی، آموزشی و اطلاعاتی به حدی نرسند که ترجیح دهند به جای خدمات سنتی و کاغذ محور از خدمات الکترونیکی استفاده کنند، پروژه شهر الکترونیکی به نتیجه نخواهد رسید. [آشنایی با پروژه مطالعات شهر مجازی ] انسانها در طول زندگی خود و بنا به مسوولیت‌های فردی و اجتماعی خود نقش‌های متفاوتی ایفا می‌کنند که در این میان شهروند الکترونیک کسی است که توانایی انجام وظایف روزمره‌ای را که ایفای نقش‌های متفاوت در زندگی برای او به وجود میآورد، با کمک ابزارهای الکترونیکی داشته باشد. [گامهای دیجیتال یک شهر] در برنامه پنج ساله‌ای که از سوی اتحادیه اروپا در ارتباط با شهروند الکترونیک تدوین شده، تمامی شهروندان اروپایی و حتی ناتوانان جسمی خواهند توانست تا سال 2010 از خدمات دولت به صورت الکترونیکی استفاده کنند این در حالی است که به عنوان مثال اجرای طرح دانشگاه مجازی برای معلولان 5/2 میلیارد تومان هزینه می‌برد و این رقم برای دولت اصلا زیاد نیست؛ این گفته یم معلول است که معتقد است در شرایطی که میتواند تمام معلولان را با ایجاد این دانشگاه تحت پوشش قرار دهد. [شهر الکترونیک برای کاهش ترافیک] مثال دیگر سئول (پایتخت کره‌جنوبی) است که برترین شهر الکترونیکی جهان به شمار می‌آید که در آن 500 نوع خدمت آنلاین قابل دسترسی است و از پنج خانوار کره‌یی، چهار خانوار به اینترنت پرسرعت (صد مگابایت در ثانیه یا بالاتر) دسترسی دارند. [کره جنوبی در صدر جدول دسترسی به اینترنت پرسرعت] ضریب نفوذ اینترنت در ایران از هر 10 شهروند بالغ، 9 نفر تلفن همراه دارند و از حدود چهار سال پیش در این شهر، امکان تماشای برنامههای تلویزیونی از طریق تلفن همراه و در داخل خودروها فراهم آمده است؛ شهرهای توکیو، سیدنی، میلان، لندن، ملسینکی، کپنهاگ، دبی و دوبلین از دیگر شهرهای الکترونیکی معروف جهان هستند. مهارت‌های پایه برای شهروند الکترونیکی نیز از موضوعات مهم و قابل بررسی محسوب میشود؛ بنیاد بینالمللی ICDL که نمایندگی آن را در ایران، سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش برعهده دارد، استاندارد آموزشی و مهارت‌های پایه شهروند الکترونیکی Ecitizen را اعلام کرده است. بر این اساس شهروند الکترونیک کسی است که حداقل دانش لازم در رابطه با مفاهیم پایهICT، حداقل توانایی لازم در به کارگیری سیستم‌های عامل ویندوز و واژه‌پرداز مایکروسافت، توانایی کافی برای برقراری ارتباط با اینترنت و وب جهان‌گستر، توانایی مبادله پیامهای الکترونیکی از طریق پست الکترونیکی، توانایی کافی برای یافتن اطلاعات از طریق موتورهای جست‌وجو در وب، توانایی تکمیل فرم‌های آنلاین اینترنتی و انجام کارهای روزمره مختلف از طریق شبکه را داشته باشد. چطور قبض تلفن را از راه دور پرداخت کنیم؟ در تعریفی دیگر شهر الکترونیکی شهری است که دسترسی الکترونیکی شهروندان به شهرداری و سایر سازمان‌ها و نهادهای دولتی و بخش خصوصی شهری به صورت 24 ساعته و هفت روز در هفته به شیوه‌ای با ثبات قابل اطمینان، امن و محرمانه و به راحتی امکانپذیر است. اما کارشناسان ایرانی بر این عقیده‌اند که شهر الکترونیک شهری مطلوب است که آگاهانه و هوشمندانه از فناوری‌ها بهره می‌گیرد ضرورت تبیین ویژگی‌های شهر مطلوب در جامعه دینی (حیات طیبه)، هویت‌یابی شهر مطلوب بر اساس نیاز انسان مطلوب، بازمهندسی فضای کالبدی و فیزیکی شهر و نیز بازمهندسی رفتارها و مناسبات انسانی در شهر مطلوب از جمله الزامات شهر الکترونیکی مطلوب است. ایده ایجاد شهر الکترونیکی ایده ایجاد شهر الکترونیکی در ایران حدود 10 سال پیش در جزیره کیش مطرح شد که متوقف ماند در حالی که به عنوان یک شهر الکترونیکی نمونه می‌توانست پیشگام و پیش قدم در بحث شهر الکترونیکی و ارائه خدمات نوین الکترونیکی در کشور و منطقه مطرح شود. پس از آن از حدود 10 سال گذشته شهرداری مشهد IT را به اشکال مختلف همچون تجهیز شهرداری به سخت‌افزار وارد سازمان کرد در سال 86 و 87 پروژه مشترک کلانشهرها به نتیجه رسید و نقشه کلی ICT در شهرداری‌ها ایجاد شد.
......
ادامه مطلب ...فکر و اندیشه، از رازهای مهمّ کامیابی مردان بزرگ است. اگر شما در راه آنان گام برمی‌دارید و خواهان سعادت و موفقیّت خویش هستید، باید از قدرت فکر بهره‌مند شوید و با استفاده از اندیشه‌های مثبت، کمبودهای خود را جبران کنید تا به اهداف عالیِ خویش دست یافته و بتوانید جامعه خود را با افکار و اندیشه‌های ارزنده آشنا سازید.هرگاه نیاز به یاری و کمک فکری داشتید، با شخصیّتهای آگاه و دلسوزی که دارای شرایط مشاوره هستند، به مشورت بنشینید و از اندیشه‌ها و دست آوردهای آنان سود جوئید.با استفاده از رهنمودهای ارزشمند کسانی که شایسته مشورت هستند، با اهداف عالی آشنا شوید و بهترین و ارزنده‌ترین هدف را انتخاب کنید. زیرا آینده شما در گرو هدفی است که برای رسیدن به آن تلاش می‌کنید.آن گاه با اراده قوی و همّت عالی که از شرایط پیشرفت و موفقیّت است، نظم و برنامه‌ای را که مناسب با هدف شما است، جامه عمل بپوشانید. زیرا نظم و برنامه صحیح، راه را برای رسیدن به هدف، نزدیک و آسان میکند و شما را زودتر به مقصد نهایی می‌رساند.با بهرهگیری از وقت و استفاده از فرصتهایی که به دست می‌آورید، از همنشینی با نیکان بهره‌مند شوید؛ تا بر اثر همنشینی با آنان روح تازه در کلبدتان دمیده و جان و دلتان از سخنان روح افزای آنان عطرآگین شود. با آنان مصاحبت کنید تا بتوانید از قدرتهای روحی و معنوی آنان نیرو بگیرید، و با استفاده از دست آوردها و تجربه‌هایی که آنان در طول سالیان دراز به دست آورده‌اند، به مخلافت با نفس بپردازید.در صورتی که نفس خود را کنترل کنید و صبر و استقامت را پیشه خود نمائید، انرژی‌های روحی شما متمرکز شده و قدرتهای معنوی شما افزایش می‌یابد؛ زیرا بر اثر صبر در برابر هواهای نفسانی، باطن و سریره شما از زشتیها پاک میشود و به مقام اخلاص - که سرّی از اسرار خداوند است - راه می‌یابید.در این هنگام قلب شما با الهامات رحمانی روشن میشود، و چشمه‌های حکمت و علوم بر زبانتان جاری میشود. و از علم و دانش که وسیله ارتقاء به درجات عالی و راه یافتن به مراحل ارزنده تقرّب به خداوند است، بهره‌مند می‌شوید.اگر به سوی باب علم و دانش پربگشائید، بر شرافت و ارزش خود می‌افزائید و با انوار تابناک معارف خاندان وحی، قلب خود را روشن می‌سازید و می‌توانید همچون مشعلی فروزان بر جامعه خود نورافشانی کنید و آنان را با مکتب حیاتبخش اهل بیت‌علیهم السلام آشنا سازید، و دلهای زنگار گرفته را با تابش اشعه پرفروغ گفتار آنان، صیقل زده و روشنائی بخشید.برای انجام این گونه خدمات، تلاش و کوشش کنید تا توفیق الهی شامل حالتان شود؛ زیرا برای به دست آوردن توفیق علاوه بر دعا، سعی و تلاش نیز ضروری است.توجّه داشته باشید تا توفیق الهی از ما دستگیری نکند، به کاروان حقیقت نخواهیم رسید.
کاروان رفت و تو در خواب و بیابان در پیش
کی روی؟ ره زکه پرسی؟ چه کنی؟ چون باشی؟
اگر می‌خواهید به کاروان حقیقت برسید، از طعنه اغیار به خود بیم راه ندهید و از سرزنش خار مغیلان نهراسید. حرکت کنید، از جای برخیزید و از پای ننشینید تا به مقام یقین که از ویژگی‌های مردان بزرگ و خودساخته است، راه یابید.از آنجا که طرح این مباحث با هر گونه نظم و ترتیب لازم، برای جامعه مفید است، نویسنده بر آن شد که یادداشتهای خود را در این زمینه، که مستند به فرمایشات خاندان رسالت بالأخص صاحب ولایت ملک و ملکوت حضرت علیّ بن ابی طالب‌علیه السلام است، در اختیار عموم بگذارد.امید است این کتاب بر اثر انوار تابناک سخنان آن بزرگواران، ره‌گشای جویندگان راه باشد و آنان را در زمینه پرورش و تکامل روحی و معنوی یاری دهد.
......
ادامه مطلب ...خانواده تنها جمعی از افراد نیست بلکه گروهی پویاست که ارتباط بین آنان، انجام کار و فعالیت مشترک بر اساس هدف مشترکی انجام می گیرد که تحقق این هدف نیازمند ایجاد یک ارتباط عاطفی و صمیمی بین اعضای خانواده است. پیوند عاطفی موجب می شود اعضای گروه در تأمین نیازهای یکدیگر به صورت فعال مشارکت نمایند و این امر حاصل ارتباط صحیح بین افراد خانواده است و این ارتباط حاصل نمی گردد مگر آنکه اعضای گروه با نوعی تفهیم و تفاهم و درک متقابل با هم تعامل داشته باشند. رسانه ها را هر چند عامل کفر دانسته اند و برخی اندیشمندان ورود ابزارهای رسانهای به محیط خانواده و اجتماع را به ورود بیگانه تعبیر کردهاند و رسانه را از عوامل مؤثر به دگرگونیهای خانواده میدانند. اما در کنار این مسئله میتوان به پیآمدهای مثبت آن از جمله افزایش سطح آگاهی اعضای خانواده در زمینههای مختلف و اصلاح رفتار فردی و اجتماعی اشاره نمود. رسانهها میتوانند بر موضوعاتی همچون تربیت فرزندان و چالشهای درون خانواده تأثیر بگذارند. رسانهها بهتر از هر عامل دیگری میتوانند با فرهنگسازی مثبت، آثار منفی فرهنگی حاصل از کارکرد رسانهها را بیاثر سازند و برای عملی کردن این موضوع، ساخت برنامههای ویژه نیاز نیست و به راحتی میتوان این فرهنگ را منتقل کرد.فضای ایجاد شده از سوی برنامههای مختلف به ویژه سریالها و فیلمها، قابلیت زیادی را برای گنجاندن پیام در خود دارند و باید به طور شایسته به آن توجه شود.پیامهای کوتاه و زیرنویسهای تلویزیونی میتواند یکی از ظرفیتهای رسانه در انتقال پیام و افزایش سطح آگاهی مخاطب باشد. ازاینرو مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما کوشیده است با بهرهگیری از آموزههای اخلاقی دینی و با رعایت ایجاز، مجموعه زیرنویسهای تلویزیونی خانواده را آماده و در اختیار برنامهسازان رسانه قرار دهد تا یاریگر رسانه در استفاده از این ظرفیت باشد
......
ادامه مطلب ...ضرورت مدیریت در اجتماع کوچک خانواده بر کسی پوشیده نیست. اسلام، سرپرستی خانواده را برعهده مرد گذاشته و او را در عرصه خانوادگی قوّام و حاکم قرار داده است و در عین حال تواناییهای زن را نادیده نگرفته و مسئولیت مدیریت داخلی کانون خانواده را به او سپرده است.شوهرداری، خانه داری و نقش مادری سه وظیفه اصلی و خطیر زن در خانواده است که بدون برخورداری از تدبیر و مدیریت از عهده آنها بر نخواهد آمد.مدیریت شایسته زن و شوهر در خانواده است که از آنها الگو و اسوه می سازد و این مدیریت بر اجتماع نیز اثری سازنده میگذارد. در مقابل، سوء مدیریت هر کدام از زن و شوهر در این عرصه آثار نامطلوبی از خود بر جای میگذارد وگاه به فروپاشی خانواده می انجامد.زن چگونه میتواند وظایف خود را در خانواده به شایستگی انجام دهد؟ شوهرداری چیست و چه اهمیتی دارد؟ اصول و راه و رسم اَن چیست؟ زن چه نقشی در آرامش شوهرش دارد؟ خانه داری چیست؟ چه جایگاهی دارد؟ راه و رسم اَن چیست؟ زن چگونه می تواند کانون خانواده را مدیریت کند و مایه گرمی و نشاط اعضای خانواده گردد؟ نقش مادری چیست؟ لذت مادری چگونه است؟ مادر چه وظیفه ای در تربیت فرزندان دارد و توجه به چه نکاتی در تربیت بر او لازم است و حقوق مادری چیست؟
اینها برخی از پرسشهایی است که پاسخ اَنها را درکتاب حاضر می یابید. در این کتاب سعی شده است مطالبی عرضه گردد که در اداره خانه و خانواده مفید باشد. به مناسبت هر بحثی کوشیده ایم از اَیات و روایات بهره گیریم به این امید که کوشش ما مرضّی خداوند متعال باشد.در پایان از پژوهشگر ارجمند حجت الاسلام جناب اَ قای نعمت الله یوسفیان که زحمت تهیه و تدوین این متن را برعهده داشتند، تقدیر و تشکر می شود.
......
ادامه مطلب ...پیش گفتاریکی از پایه های اصلی توسعه اقتصادی، «اصلاح الگوی مصرف» است . افزایش درآمد سرانه ملّی، بدون این اقدام اساسی ، نمی تواند نقش مؤثّری در توسعه پایدار ، ایفا نماید ؛ زیرا اگر الگوی مصرفْ اصلاح نگردد ، مصرف بی رویه، موجب تباهیِ منابع قابل سرمایه گذاری می شود و زمینه رشد اقتصادی و رفاه جامعه در بلندمدت از بین می رود . همچنین امکان مشارکت در هزینه های عمومی و بهبود توزیع درآمد فراهم نمی شود ؛ از این رو ، موضوع اصلاح الگوی مصرف در نظام اسلامی، از اهمّیت ویژه ای برخوردار است . نام گذاری سال جاری (1388) توسّط رهبر فرزانه انقلاب اسلامی ، حضرت آیه اللّه خامنه ای، به نام «سال اصلاح الگوی مصرف»، قطعا ، اهمیت بررسی این موضوع را دوچندان نموده است
1-.پایه های توسعه اقتصادی، عبارت است از : دانش ، برنامه ریزی، کار، بازار، مصرف و دولت . در اسلام ، علاوه بر این اصول ، برای توسعه پایدار اقتصادی ، پایه های دیگری نیز مطرح شده اند، مانند : اصول اعتقادی ، اصول حقوقی ، اصول اخلاقی ، اصول عبادی و... . در این باره، ر . ک : توسعه اقتصادی بر پایه قرآن و حدیث .همان طور که در سخنان ایشان اشاره شده ، اصلاح الگوی مصرف ، فقط یک مسئله اقتصادی نیست ؛ بلکه ابعاد فرهنگی و اجتماعی نیز دارد. (1) اصلاح الگوی مصرف، می تواند به خودسازی انسان و مهار تمایلات غریزی او مانند : خودخواهی ، حرص ، طمع و تجمل گرایی کمک کند و با ریاضت اختیاری، موجب شکوفایی معنوی انسان گردد . از این رو ، همه پیروان قرآن و علاقه مندان به پیشرفت و بالندگی اقتصادی ، فرهنگی و اجتماعی ملّت ایران ، باید همه توان خود را به کار گیرند تا حرکت مبارکی که با نام گذاری سال جاری آغاز شده، هر چه بیشتر تقویت شود . بی تردید ، نخستین گام در جهت تقویت این حرکت و پاسخگوییِ مثبت به این دعوت سرنوشت ساز ، آشنایی دقیق با الگوی مصرف از نگاه قرآن و احادیث اسلامی است . گفتنی است که در قرآن و احادیث اسلامی، چیزی تحت عنوان «الگوی مصرف» به طور مستقل، مطرح نشده است؛ امّا با ملاحظه و جمع بندی آیات و روایاتی که در باره انفاق ، نفقه ، قصد ، اقتصاد ، قناعت ، تقدیر در معیشت ، اسراف ، تبذیر ، اتراف و همانند آنها آمده، می توان دیدگاه اسلام را در باره الگوی مصرف، استنباط کرد . کتاب الگوی مصرف از نگاه قرآن و حدیث ، برای نخستین بار و با نظمی نوین ، آیات و روایاتی را که با تأمّل در آنها، رهنمودهای اسلامی در باره الگوی مصرفْ قابل ارائه اند، بررسی کرده است.
......
ادامه مطلب ...خداوند درباره ضرورت امانت می فرماید: «إِنّ اللّهَ یَأْمُرُکُمْ أَنْ تُؤَدّوا اْلأَماناتِ إِلی أَهْلِها…»1 خداوند به شما فرمان می دهد که امانت را به صاحبان آن برسانید. یکی از ویژگی های برجسته هر انسان جوینده تعالی و کمال امانت و امانتداری است که آثار و برکات فراوانی در تعالی شخصیت انسان و زندگی افراد جامعه دارد و در فرهنگ دینی بسیار مورد تاکید است و جزو نخستین مصادیق حقوق اجتماعی است که پیش از اسلام نیز مورد احترام بوده است. بدین جهت امانت داری ملائم با طبع و سرشت آدمی است. چنانچه پیامبر صلی الله علیه و آله خود را متصف به این صفت الهی می داند و می فرماید: «إِنّی لَکُمْ رَسُولٌ أَمینٌ»2 من برای شما فرستاده ای امین هستم. و از همه مهمتر اینکه امام صادق علیه السلام آن را نشانه شیعه می داند و می فرماید: «شیعتنا اهل الوفاء و الامانه» شیعیان ما اهل وفای به عهد و امانت داری هستندامانتداری در سه حیطه مطرح است حفظ اموال، حفظ اسرار و حفظ ناموس و گسترش امنیت و آسایش در جامعه در گرو این فضیلت اخلاقی است و هر اندازه که میزان اعتماد و اطمینان در فضای جامعه بیشتر باشد بیشتر می توان به سلامت آن جامعه و تکامل آن پی برد و در چنین جامعه ای است که افراد می توانند استعدادهای خود را شکوفا سازند. زمانی که بی اعتمادی بر فضای جامعه ای حاکم باشد میزان زیادی از نیروهای جوامع بر سر پیدا کردن راه یابی برای برون رفت از بی اعتمادی هرز می رود و شاید دیگر همتی بر انجام کاری بدیع و نو باقی نماند. رسانه ملی وظیفه دارد چنین مفاهیمی را در جامعه اسلامی ترویج دهد و فرهنگ سازی کند. امانت داری یکی از مواردی است که نه تنها باید میان مردم حاکم باشد بلکه باید بین حاکمان حکومتی و کارگزاران نظام اسلامی رواج داشته باشد چرا که مسئولیت پذیری و منصب و مقام نوعی امانت الهی تفسیر شده است و مدیران و کارگزاران نظام باید برای حفظ این امانت نهایت تلاش و کوشش خویش را به کار گیرند تا مبادا از آن سوء استفاده شود و یا در امانت خیانت شود. در اسلام ضرورت امانت داری حتی در مورد غیر مسلمان سفارش شده است چنانچه امیرالمومنین علی علیه السلام می فرماید: «هرگاه امانتی به تو سپردند آن را بازگردان و خیانت نکن با کسی که به تو خیانت می کند».1 حضرت با تاکید بر ادای امانت حتی در صورت خیانت طرف مقابل بر ضرورت و اهمیت امانت داری در میان مردم تاکید می ورزند. در واقع حضرت خیانت طرف مقابل را دلیلی برای خیانت یک مسلمان نمی داند و تاکید می کند که مسلمان در هر صورت باید امانت دار باشد.
......
ادامه مطلب ...قرآن کتاب هدایت است. کتاب پند و اندرز و عبرتگیری است. کتابی است که هیچ باطل و گزافه و مبالغهای در آن راه ندارد و همه از سوی خداوند حکیم نازل شده است.قرآن برای هدایت و ارشاد مردم از روش معرفی الگو نیز بهره برده است. ازاین رو هم به بیان الگوهای مثبت پرداخته که باید آنها را سرلوحه زندگی قرار داد و هم به الگوهای منفی پرداخته که باید از آنها اجتناب و پرهیز داشت.بنابراین برای پاسخ به نیاز جامعه به الگوهای سازنده و واقعی و جلوگیری از رخنه الگوهای کاذب غربی که روح و قلب جوانان ما را هدف قرار داده اند، جا دارد تا نهادهای فرهنگی از جمله رسانه ملی در ترویج این الگوها و شخصیتهای قرآنی گامهای اساسیتری بردارند.بر این اساس تحقیق حاضر بر آن است تا با بیان شخصیتهای مثبت و منفی از مردان و زنان و بیان شناسههای مختلف زندگی آنان چون، شناسه اسمی، شناسه رفتاری و اخلاقی، شناسه تبلیغی و... گامی در جهت معرفی آنها بردارد.
......
ادامه مطلب ...